บางคนบอกว่าโซเซี่ยลเน็ตเวิร์กทำให้สมาธิสั้นลง บางคนบอกว่าทำให้คิดอะไรที่ลึกซึ้งได้น้อยลง บางคนบอกว่าทำให้ไม่มีความสุข ทำให้เป็นโรคซึมเศร้า ฯลฯ ซึ่งส่วนตัวก็คิดว่ามีส่วนจริงทั้งนั้น แต่มีเรื่องหนึ่งที่ยังไม่ค่อยได้ยินใครพูด ผมเชื่อว่า โซเซี่ยลเน็ตเวิร์กยังทำให้เรากลายเป็นคนที่มีความสุขกับสิ่งต่างๆ รอบตัวได้ยากขึ้นเรื่อยๆ ด้วย
โซเซี่ยลเน็ตเวิร์กทำให้เราได้พบเห็นสิ่งต่างๆ ได้มากขึ้น เยอะขึ้น เร็วขึ้น โลกใบเล็กลง เราอยู่ในยุค the age of abundance เป็นยุคที่มีตัวเลือกอยู่มากเกินไปจนเลือกไม่ถูก ตาลายไปหมด และการที่มีตัวเลือกมากขึ้น ก็ทำให้เวลาที่เรามีให้ตัวเลือกแต่ละตัวมีน้อยลง เพราะกลัวจะเสียโอกาสที่จะได้พิจารณาตัวเลือกอื่น แต่ละโพสต์ในฟีดของเรา เรามีเวลามองแค่โพสต์ละ 3 วินาทีเท่านั้น ก่อนที่เราจะไถปัดมันขึ้นไป เพราะในหนึ่งวันมีโพสต์ให้เราต้องดูนับพันๆ โพสต์ พรุ่งนี้ก็มีมาใหม่อีกพันโพสต์ เรามีเพลงให้ฟังใน spotify มากกว่า 2 ล้านเพลง มีหนังให้เลือกดูในเน็ตฟลิกซ์นับหมื่น เมื่อเราอยู่ในโลกแบบนี้นาน ๆเข้า ทุกอย่างจะดูดาษดื่นไปหมด ดูธรรมดา ไม่ว้าว เราจะเริ่มตื่นเต้นหรือซาบซึ้งกับอะไรได้ยากขึ้น
ตอนประถมผมไปดูหนังสตาร์วอร์ส จำได้ว่า หลังจากนั้นอีกสามเดือน ผมก็ยังคลั่งไคล้มันอยู่ มันสนุกเหลือเกิน พอตอนแก่ ผมลองกลับมาดูมันใหม่ หวังว่าจะได้รับความสนุกแบบนั้นอีก แต่ปรากฏว่า ผมหลับภายใน 20 นาทีแรก ผมรู้สึกว่ามันน่าเบื่อเหลือเกิน และแปลกใจว่าทำไมตอนเด็กๆ ผมถึงได้รู้สึกสนุกกับมันได้มากขนาดนั้น ที่จริงแล้ว มันก็หนังเรื่องเดียวกัน แค่สิ่งที่ต่างออกไปคือ ตอนเด็กๆ ผมไม่มีทางเลือกมากนักที่จะมีความสุข หนังสตาร์วอร์สจึงมีค่ามีความหมายต่อผมมากๆ เหมือนสิบปีมีเรื่องเดียว ต่างจากตอนนี้ ที่หนังแบบนั้นมีให้ดูได้มากอย่างไม่มีดูหมด แต่ผมกลับไม่ได้รู้สึกตื่นเต้นกับหนังนับพันเรื่องเหล่านั้นเลย เราเจอหนังที่เรารู้สึกประทับใจมากๆ ได้ยากขึ้นทุกวัน ทั้งที่มีหนังให้เราดูมากกว่าเดิมหลายเท่า
การไถหน้าจอช่วยแก้เบื่อได้แบบปัจจุบันทันด่วน ไม่นานนัก เราก็เสพติดมัน พอว่างไม่มีอะไรทำสักสิบวินาที เราก็ไถหน้าจอ แต่ผลของการทำเช่นนี้เป็นประจำก็คือ เราจะเริ่มกลายเป็นคนที่เบื่อง่ายขึ้นเรื่อยๆ เหมือนตายด้าน มีความสุขกับอะไรได้ยากขึ้น เหมือนสมองของเราเริ่มดื้อยา พูดอีกอย่างก็คือ โซเซี่ยลให้ความสุขเราในระยะสั้น แลกกับการหมดสมรรถภาพในการมีความสุขกับสิ่งตางๆ ในระยะยาว ซึ่งคิดแล้วมันเลวร้ายกว่าการทนเบื่อประจำวันเสียอีก
ผมว่ายาเสพติดเช่น เฮโรอีน ที่จริงแล้วไม่น่ากลัว เหตุเพราะเรารู้ดีอยู่แล้วว่ามันมีโทษ เราจึงไม่เข้าหามันตั้งแต่แรก แต่การติดโซเซี่ยลนี่สิที่น่ากลัวกว่า มันมีทั้งข้อดีและไม่ดี ทำให้เราไม่รู้สึกผิดที่จะเสพติดมัน เราอาจบอกตัวเองว่าโซเซี่ยลทำให้เราได้รับรู้โลก เรากำลังรับรู้โลกอยู่ กำลังแสวงหาความรู้อยู่ เราไม่ผิด เราจึงไม่รู้สึกผิดที่จะใช้มันแบบไร้ขีดจำกัด เราจึงติดมันได้ง่ายกว่าเฮโรอีนเยอะ ใครมาเตือนเรา เราก็มีเหตุผลดีๆ นับล้านวิธีที่จะด่ากลับไป
โลกเรามาถึงจุดที่เราเลิกใช้โซเซี่ยลโดยสิ้นเชิงไม่ได้แล้ว เพราะทุกคนใช้มันทำทุกอย่างไปแล้ว แต่ผมคิดว่าเราควรมีวิธีจำกัดการเล่นของเรา ก่อนที่สักวันหนึ่งมันจะทำให้เรา ไม่สามารถมีความสุขกับอะไรได้เลย ชีวิตแบบนั้นมันน่ากลัว